Ludwig von Mises (1881-1973) to ekonomista austriacki, przedstawiciel
znanej na całym świecie Austriackiej Szkoły Ekonomii. "Ekonomia jest
wynikiem ludzkiego działania" -to jedna z głównych tez tej szkoły.
Ekonomia nie może być zatem traktowana tak samo jak nauki ścisłe, u jej
podstaw leżą bowiem procesy psychologiczne i socjologiczne. I dlatego
"Mentalność antykapitalistyczna", choć napisana przez ekonomistę
traktuje opsychologii. O typowej ludzkiej niechęci do odpowiedzialności,
pracowania i konkurowania, a więc kluczowych czynników niezbędnych do
budowania zasobnego społeczeństwa.
Anatolij Fiedosiejew w książce "Zapadnia. Człowiek i Socjalizm",
kompleksowo analizującej socjalizm jako system, pisał o tym, że ludzie
bardzo łatwo dają się nabrać na socjalizm, który zawsze, prędzej czy
później, kończy się katastrofą ekonomiczną i cywilizacyjną. Ludwig von
Mises wyjaśnia dlaczego: ludzie dają się na niego nabrać, ponieważ
wierzą, że socjalizm polepszy ich warunki bytu, a nienawidzą
kapitalizmu, ponieważ wierzą, że ich krzywdzi -ponieważ wierzą, że
polepszy ich warunki, bo ktoś im coś da i ponieważ wierzą że ich
krzywdzi, bo muszą coś wypracować. Ludzie według Misesa są socjalistami,
zaślepia ich bowiem zawiść iignorancja. Autor argumentuje to
przedstawiając typowe sposoby myślenia: przeciętnego człowieka,
pracowników biurowych, intelektualistów, artystów i dziedziców dużych
fortun.
Prawdopodobnie każdy z nas na pewno z niechęcią powiedziałby o sobie,
że jest głupi lub zawistny -to oczywiście bardzo mocne
stwierdzenia. Tym niemniej "Mentalność antykapitalistyczna" to
pozycja obowiązkowa w lekturze każdego myślącego człowieka, pozwala
bowiem lepiej poznać mroczne tajniki naszego "ja". Trzeba też przyznać,
że choć wydana w 1956 roku książka ta wcale nie straciła na aktualności.
To trochę smutne, że obnażone w niej negatywne wzorce i stereotypy
nadal są tak rozpowszechnione, smutne jest również i to, że ciągle
społeczeństwa na socjalizm dają się nabierać... Chociaż światełkiem
wtunelu może być to, że dzięki Misesowi wiemy już, dlaczego.
